Chorobowe przedsiębiorcy – jesień, sezon rozpoczęty

<<Jesteś przedsiębiorcą i zastanawiasz się, co będzie jeśli zachorujesz i czy będziesz mógł liczyć na podobne świadczenia, jakie ma pracownik na etacie (tzw. chorobowe)? Możesz je otrzymywać, ale pod warunkiem, że zgłosisz się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, nie korzystasz z ulgi na start i będziesz terminowo opłacał składki – brak zapłaty w terminie tj. jeśli nie zatrudniasz pracowników do 10-tego, a gdy zatrudniasz, do 15-stego dnia następnego miesiąca, czyli w październiku zapłaciliśmy składki za wrzesień.

Kiedy przedsiębiorca może ubiegać się o chorobowe?

Pamiętaj, że nawet jeśli zgłosiłeś się do ubezpieczeń chorobowych, nie zawsze oznacza to, że możesz liczyć na „chorobowe” z ZUS.

Przede wszystkim, prawo do zasiłku chorobowego uzyskasz dopiero po upływie tzw. okresu wyczekiwania, który wynosi 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Uwaga! W przypadku zasiłku macierzyńskiego nie obowiązuje okres wyczekiwania – zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej która w okresie ubezpieczenia chorobowego urodziła dziecko (tj. zasiłek przysługuje, jeżeli kobieta przystąpi do ubezpieczenia chorobowego przed dniem porodu).

Jeśli zgłosisz się do ubezpieczenia chorobowego (ale wcześniej nie byłeś ubezpieczony) i np. po dwóch tygodniach zachorujesz – nie otrzymasz zasiłku. Co ważne, do 90 – dniowego okresu zaliczają się poprzednie okresy ubezpieczeń (np. jeśli przed założeniem firmy pracowałeś na etacie) ale pod warunkiem, że przerwa pomiędzy ubezpieczeniami nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Drugim warunkiem prawa do zasiłku chorobowego jest terminowe opłacanie składek. Jeżeli nie zapłacisz w terminie składki, zostaniesz wyłączony z dobrowolnego ubezpieczenia od pierwszego dnia miesiąca, za który nie opłaciłeś w terminie należnej składki. Dodatkowo stracisz prawo do zasiłku chorobowego na okres 3 miesięcy.

Prawo do zasiłku opiekuńczego

Jeśli jesteś zgłoszony do ubezpieczenia chorobowego, masz również prawo do opieki nad:

dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku
nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem,
porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki,
pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.
chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat
Zasiłek opiekuńczy przysługuje także przy konieczności osobistego sprawowania opieki nad innym chorym członkiem rodziny (maksymalnie 14 dni w ciągu roku). Za członków rodziny uważa się małżonka, rodziców, rodzica dziecka, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat – jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie na opiekę nad dziećmi i innymi członkami rodziny za okres nie dłuższy niż 60 dni w roku. Zasiłek nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, którzy mogą zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny (nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem do 2 lat).

Jak się zgłosić od ubezpieczenia chorobowego?

Do ubezpieczenia chorobowego możesz przystąpić w dowolnym momencie – od razu tj. z dniem rozpoczęcia wykonywania działalności lub później. Zgłaszasz się na formularzu ZUS ZUA (ten sam, w którym zgłaszasz się np. do ubezpieczeń emerytalnych, rentowych)

jak dokonać zgłoszenia ubezpieczonego
Objęcie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony. Wyjątkiem jest sytuacja, w której zgłosisz się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego razem ze zgłoszeniem do obowiązkowych ubezpieczeń przed upływem 7 dni od dnia powstania tytułu do tych ubezpieczeń. Chodzi tutaj o sytuację, w której zgłaszasz się do ZUS od razu po rejestracji działalności – jeśli zrobisz to w ciągu 7 dni, będziesz objęty ubezpieczeniem chorobowym od daty rejestracji firmy (czyli kilka dni wcześniej, niż złożyłeś wniosek).

Jeżeli chcesz zgłosić się do ubezpieczenia dobrowolnego w trakcie działalności, powinieneś najpierw złożyć wniosek o wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA z kodem przyczyny wyrejestrowania 600, czyli „inna przyczyna wyrejestrowania”), a następnie złożyć deklarację ZUS ZUA i zarejestrować się ponownie do wszystkich ubezpieczeń – tym razem także z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

Jak otrzymać zasiłek chorobowy?

Jeśli chcesz otrzymać „chorobowe” i dostałeś od lekarza zwolnienie, musisz przekazać do ZUS:

zwolnienie lekarskie na druku ZUS ZLA oraz
wypełniony formularz ZUS Z-3b.
Masz na to 7 dni od daty wystawienia zwolnienia. Jeśli spóźnisz się z dostarczeniem zwolnienia lekarskiego choćby o jeden dzień, ZUS może obniżyć należne świadczenie aż o 25%. Jeżeli dokumenty wysyłasz pocztą, decyduje data stempla pocztowego. Siedmiodniowy termin nie dotyczy zwolnień wystawionych elektronicznie, wysyłasz tylko formularz ZUS Z-3b w dowolnym terminie.

ZUS jest zobowiązany do wypłaty zasiłku w ciągu 30 dni od daty otrzymania wskazanych dokumentów. Jeżeli ZUS spóźnia się z wypłatą zasiłku, możesz żądać zapłaty odsetek ustawowych.

Jakie składki na chorobowe przedsiębiorcy?

Składka chorobowa wynosi 2,45% podstawy wymiaru składki. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe jest taka sama jak podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe i wynosi minimum 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na dany rok. Najmniejsza kwota dobrowolnej składki chorobowej w 2018 roku to 65,31 zł.

Są również limity, które ograniczają górną granicę podstawy wymiaru składek. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie może być wyższa od 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Pamiętaj! Jeżeli korzystasz z małego ZUS płacisz odpowiednio niższą składkę chorobową (w 2018 roku jest to kwota 15,44 zł).

Ile wynosi zasiłek chorobowy przedsiębiorcy?

Podstawę do obliczania wysokości zasiłku chorobowego stanowi średnia zadeklarowana przez Ciebie podstawa wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy, pomniejszona o wskaźnik w wysokości 13,71%.

Zasiłek może wynieść:

80% podstawy wymiaru zasiłku za okres niezdolności do pracy
70% za okres pobytu w szpitalu
100% gdy:
choroba przypada w czasie ciąży
niezdolność powstała z powodu wypadku w drodze do pracy lub z pracy
konieczne jest poddanie się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek tkanek i narządów
Zasiłek chorobowy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, w tym za dni wolne od pracy.

Uwaga! Od kwoty zasiłku potrącana jest zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 18%.

Przykład

Pan X prowadzi działalność gospodarcza, dobrowolnie zgłosił się do ubezpieczenia chorobowego 2 maja 2017 i terminowo opłacał składki. Od 4 do 15 listopada 2017 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim. W tej sytuacji podstawą wymiaru zasiłku chorobowego była średnia z ostatnich 12 miesięcy, czyli liczona z dwóch miesięcy roku 2016 (podstawa wymiaru składek to kwota 2433 zł) i dziesięciu miesięcy roku 2017 (podstawą była kwota 2557,80 zł)

czyli

(2 x 2433,00 + 10 x 2557,80)/12 (miesiące) = 2739,75 zł

Obliczyliśmy średnią, pomniejszamy o wskaźnik w wysokości 13,71%

2739,75 x 13,71% = 2364,13 zł

Miesięczna kwota zasiłku stanowi 80% podstawy: 2364,13 x 80% = 1891,30 zł

Co oznacza, że Panu X za każdy dzień wyliczyliśmy zasiłek w wysokości: 1891,30 / 30 (liczba dni listopada) = 63,04 zł

Zwolnienie obejmuje 10 dni, czyli kwota zasiłku to 630,40 zł

Należy pamiętać o potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy 630,40 – 18%

Kwota zasiłku (za zwolnienie od 4 do 15 listopada 2017 r. ) to 516,92 zł

Prawo do obniżenia podstawy składek przy chorobowym przedsiębiorcy

Jeśli zachorowałeś i przysługiwał ci zasiłek chorobowy, masz prawo do pomniejszenia podstawy składek na ubezpieczenia społeczne za okres, w którym z powodu choroby nie prowadziłeś działalności. Podstawę obniżasz proporcjonalnie do liczby dni, za które pobierałeś zasiłek (podstawę dzielisz przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca, w którym nastąpiła choroba, a następnie mnożysz przez liczbę dni, w których pracowałeś/nie przebywałeś na zwolnieniu).

Możliwość obniżenia dotyczy tylko minimalnej, zadeklarowanej wysokości składek.

Pamiętaj, że prawo do obniżenia podstawy wysokości składek masz tylko wtedy, jeśli masz stwierdzone prawo do zasiłku chorobowego (i otrzymasz z ZUS ten zasiłek). Nie wystarczy, że zarejestrowałeś się do ubezpieczeń i dostałeś zwolnienie lekarskie. Dlatego z rozliczeniem składek od obniżonej podstawy, najlepiej poczekać do momentu, w których otrzymasz świadczenia z ZUS.

Uwaga! Możliwość zmniejszenia podstawy dotyczy tylko składek na ubezpieczenie społeczne. Składka zdrowotna płacona jest niepodzielna i zawsze płatna w całości, niezależnie od ilości dni przebywania na zwolnieniu.

Świadczenie rehabilitacyjne

Po upływie terminu zasiłku chorobowego, który może trwać maksymalnie 182 dni (270 dni w przypadku gruźlicy lub choroby w ciąży) lekarz z ZUS może przyznać świadczenie rehabilitacyjne. Jest tak jeśli przedsiębiorca nadal jest niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Nie może on trwać dłużej niż 12 miesięcy.

Świadczenie to wynosi 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych trzech miesięcy, 75% tej podstawy za pozostały okres, a jeżeli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży – 100% tej podstawy.

Jeśli w ciągu 12 miesięcy nie nastąpi powrót do pełnej zdolności do pracy, chory może wnioskować o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Może to także zrobić przed pobieraniem świadczenia rehabilitacyjnego.

Chorobowe osoby współpracującej

Osoba współpracująca przy prowadzeniu działalności (osoba z najbliższej rodziny za wyjątkiem brata lub siostry) która pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z przedsiębiorcą również ma prawo do zasiłku chorobowego w przypadku choroby (oczywiście tylko wtedy, gdy opłaca składki chorobowe). Po upływie 90 dni od objęcia ubezpieczeniem nabywa prawo do otrzymywania zasiłku chorobowego. Obowiązują tutaj takie same zasady jak osobę prowadzącą działalność gospodarczą.

Uwaga! Osoba współpracująca nie ma prawa do korzystania z obniżonych składek ZUS dla nowych przedsiębiorców (tzw. małego ZUS).

W celu wypłaty zasiłku chorobowego należy przekazać do ZUS zaświadczenie lekarskie – druk ZUS ZLA oraz wypełniony druk ZUS Z-3b w terminie 7 dni od wystawienia zwolnienia. >>

źródło: biznes.gov.pl  https://www.podatki.biz/artykuly/przedsiebiorca-na-chorobowym_13_39279.htm